Sosyal bilişsel kariyer teorisi, kariyer kararı yetkinlik beklentisi, mesleki sonuç beklentisi
Bu araştırmanın amacı, sosyal bilişsel kariyer teorisi temelli bir grup müdahalesinin üniversite öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik ve mesleki sonuç beklenti düzeylerine etkisini incelemektir. Bu amaçla, Selçuk Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu’nda 2009-2010 öğretim yılında öğrenim gören öğrencilerden 321 öğrenciye Kariyer Kararı Yetkinlik Beklentisi Ölçeği ve Mesleki Sonuç Beklentisi Ölçeği uygulanmıştır ve ölçek ortalamalarının 1 standart sapma altı ve 1 standart sapma üstü arasında olan gönüllü öğrencilerden deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Araştırmaya deney grubu için 16 (8 kız, 8 erkek) ve kontrol grubu 16 (8 kız, 8 erkek) olmak üzere 32 öğrenci dahil edilmiştir.
Sosyal bilişsel kariyer teorisi, kariyer kararı yetkinlik beklentisi, mesleki sonuç beklentisi
Deney grubuna her biri 90’ar dakika olmak üzere 10 haftalık bir kariyer grup müdahalesi uygulanmıştır. Kontrol grubundaki öğrencilere ise hiçbir uygulama yapılmamıştır.
Deney ve kontrol gruplarının ön-test ve son-test karşılaştırmaları için Betz, Klein ve Taylor (1996) tarafından geliştirilen Kariyer Kararı Yetkinlik Beklentisi Ölçeği ve McWhirter, Rasheed ve Crothers (2000) tarafından geliştirilen Mesleki Sonuç Beklentisi Ölçeği araştırmacı tarafından Türkçe’ye uyarlanarak kullanılmıştır.
Bu araştırmada öntest-sontest-izleme kontrol gruplu 2×3’lük karışık (split plot) deneysel model kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarından elde edilen ön-test ve son-test puanlarının karşılaştırılmasında Kovaryans Analizi (ANCOVA) tekniği kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda kontrol grubunda anlamlı bir farklılaşma gözlenmezken, uygulanan programın deney grubundaki öğrencilerin kariyer kararı yetkinlik beklentilerini ve mesleki sonuç beklentilerini anlamlı düzeyde arttırmada etkili olduğu gözlenmiştir. Ayrıca 3 ay sonrasında yapılan izleme testi sonucunda da bu etkinin kendini gösterdiği görülmüştür.
Sosyal bilişsel kariyer teorisi, kariyer kararı yetkinlik beklentisi, mesleki sonuç beklentisi
Elde edilen bulgular ışığında araştırmadan elde edilen sonuçlar tartışılmış ve alanda çalışanlara ve gelecekteki araştırmalara yön verebilecek önerilerde bulunulmuştur.