Dünya Bankası, IBRD, Proje ve Uyum Kredileri, Proje Döngüsü, MEER Projesi, Ülke Destek Stratejisi(CAS), Kredilerin Mali Koşulları
1944 yılında “Bretton Woods Sistemi”nin önemli bir parçası olarak kurulan Dünya Bankası, uluslararası parasal sistemde dünyadaki kalkınma yardımı kaynaklarının en önemli aktörlerinden birisi olarak öncü bir rol ve önemli misyonlar üstlenmiştir. Banka, kuruluşundan bu yana kalkınmakta olan ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişmelerini sağlayabilmek için önemli proje ve hükümet programlarını desteklemiştir. Bankanın misyonu zaman içinde değişen dünya konjonktürüne paralel olarak dönüşüm sergilemiştir.
Günümüzde misyonunu “yoksulluktan arınmış bir dünya oluşturmak” olarak hedeflemiş olan Bankaya yönelik ciddi eleştiriler söz konusudur. Özellikle küreselleşmenin gelişmekte olan ülkeler, bu ülkelerdeki yoksul insanlar üzerindeki yıkıcı etkilerinin azaltılması yönünde başta Dünya Bankası olmak üzere, uluslararası kuruluşlara önemli görevler düşmektedir.
Türkiye, Dünya Bankası’na 1947 yılında üye olmuş ve ilişkiler güçlendirilerek günümüze kadar gelmiştir. Özellikle 24 Ocak 1980’de açıklanan Türk Ekonomisi’ni liberalleştirme programı çerçevesinde mal, döviz, sermaye ve emek piyasalarında serbestleşme yönünde çeşitli uygulamalara gidilmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak, diğer uluslararası kuruluşlarla olduğu gibi, Türkiye-Dünya Bankası ilişkileri daha güçlü hale gelmeye başlamış ve Türkiye’nin Dünya Bankasındaki kredi portföyü artmıştır.
Genel olarak Dünya Bankası kredileri üye ülkeler için uluslararası mali piyasalarda sunulan diğer finansal alternatiflere göre daha ucuz ve esnek koşullar taşımaktadır. Türkiye’nin Dünya Bankasından sağlamış olduğu fonlar daha çok makroekonomik istikrar, büyüme ve verimlilik artışının sağlanması ile piyasalarda rekabet ortamının oluşturulması üzerinde yoğunlaşmıştır.
Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne katılım sürecinde Banka yardımları devam etmiş ve ekonomik istikrarın sağlanması konusunda IMF ile koordineli çalışmalar hız kazanmıştır. Dünya Bankası Türkiye’de 2000 yılından itibaren, sağlayacağı mali ve teknik desteğin çerçevesini oluşturan Ülke Destek Stratejisi (CAS) yöntemiyle kredi akışını düzenlemektedir.
Türkiye’ye önemli destekler veren uluslararası kuruluşlar ve ülkelerin Türkiye’deki strateji ve faaliyetleri, finansal destekleri ve Türkiye konusunda Dünya Bankası ile işbirliği alanları söz konusudur. Bu desteklerden gerekli verimin alınabilmesi için bu konuda gerekli koordinasyonun sağlanması gerekmektedir.