Lojistik, Hizmet Kalitesi, İlişki Kalitesi, Lojistik Hizmet Kalitesi,
Başlangıçta pazarlama ve dağıtımın bir parçası olarak kabul gören lojistik, pazarlamanın gelişiminin hızlanması ile birlikte 1950’ li yıllar sonrasında ayrı bir inceleme alanı olarak zemin kazanmaya başlanmıştır. Müşteri hizmetleri, müşteri ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli bir faktör olduğu için, lojistiğin de önemli bir unsuru olarak kabul edilmektedir. Tezin odak noktası, lojistik hizmetler bağlamında müşteri ihtiyaçlarının belirlenmesi, anlaşılması ve bunların karşılanması anlayışı içerisinde tatmin ve bağlılık doğuran müşteri-tedarikçi karşılıklı etkileşimi olmuştur. En geçerli müşteri tatmin yaklaşımı, müşterilerin hizmet öncesi beklentiler geliştirmesini ve işlem sonrası algılamalarına bakarak beklentilerinin karşılandığını veya karşılanmadığını değerlendirdiği beklenti-karşılanması paradigmasıdır. Pazarlama yazını incelendiğinde işletme karlılığını artıracak şekilde, müşteri hizmetleri, müşteri tatmini ve müşteri bağlılığı arasındaki ilişkiyi ortaya koyan çok sayıda model ve çalışma görülebilmektedir.
Çalışma kapsamında lojistik fonksiyonlarla sunulan müşteri hizmetleri (lojistik hizmetler), sanayi işletmeleri ve müşterileri açısından araştırılmıştır. Bizzat tedarikçi tarafından müşteriye sunulan, müşterinin satın aldığı ürünler ve satın alma işleminin kalitesi ile oldukça yakından ilgili olan bu hizmet türünde, lojistik hizmet boyutları ve ilişki boyutları temel öğeler olarak görülmüştür. Çalışmada Mentzer vd. (1989) ile Parasuraman vd.(1985,1988) tarafından oluşturulan müşteri ilişkileri ve müşteri tatmini modellerinden yola çıkılarak, yukarıda belirtilen konular incelenmeye çalışılmıştır. Çalışma tedarikçi-müşteri ilişkisini ve müşteri ihtiyaçları ile bu ihtiyaçların tatmini konularını müşteri bakış açısıyla değerlendirilmesi yönüyle önceki çalışmalardan ayrışmaktadır.
Araştırma hipotezlerine ilişkin olarak yapılan testlerin sonuçlarına göre lojistik hizmet kalitesi boyutlarının tamamı genel müşteri tatmini üzerinde pozitif etkilere sahiptir. Ancak bu etkilerin büyüklüğü göz önüne alındığında sipariş öncesi ve sipariş hizmetlerinin genel tatmin üzerinde en etkili faktörler olduğu görülmektedir. Literatürde belirtilen tatmin unsurları ile uyumlu olan bu tespitler tedarikçi konumundaki işletmelerin, müşterileri ile uzun vadeli ilişkilerin yaratılmasının yolları hakkında ipuçları sunmaktadır.
Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının, incelenen işletmeler için, halen yenilik konumunda olduğunu, bu konuda bilgi sahibi olan yönetici sayısının kısıtlı olduğunu ve uygulama sayısının yetersiz olduğunu söylemek mümkündür. Bu haliyle temel yenilik haline gelmesi ve yaygın uygulamalarıyla iş yapma biçimlerinde değişim yaratması için zamana ihtiyaç olduğu söylenebilir.
Bu çalışmada, araştırma modelinde tanımlanan ilişkiler ve bir bütün olarak oluşturulan model test edilmiştir. Araştırma modelinde genel tatmin seviyesi ile lojistik hizmet kalitesinin arasında ilişki olduğu ortaya konulmuştur.
Çalışmanın değerlendirilmesi yapılarak uygulamacılara ve gelecekteki çalışmalara yönelik öneriler tartışılmıştır.