Tüketici Sosyalleşmesi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Yetiştirme Tutumu, PARI, Çevreci Tüketim
20. yy’da, iklim değişikliği ve küresel ısınma felaketi, su kaynaklarının azalması, tarım alanlarının zarar görmesi ve çevre kirliliği gibi birçok olumsuzluğu da beraberinde getiren çeşitli teknolojik gelişmeler yaşanmıştır. Bununla beraber, günümüzde insanlar refah düzeyini yükseltmek, daha fazla gelişebilmek uğruna doğal kaynakları kayıtsızca kullanarak, üretim ve tüketim düzeyini ekolojik dengenin bozulması pahasına arttırmaktadır. Bu nedenle günümüzde çevreyi düşünerek tüketim yapan çocuklar yetiştirmek eskisinden daha da önem kazanmıştır. Yeni nesil çocukların tüketici olarak sosyalleşmelerinde, tüketimi öğrendikleri ilk günlerden itibaren, planlı bir şekilde yetiştirilmeleri gerekmektedir.
Tüketici Sosyalleşmesi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Yetiştirme Tutumu, PARI, Çevreci Tüketim
Bu araştırma, annelerin çocuk yetiştirme tutumları ile çocukların çevre bilinçli tüketici olarak sosyalleşmesi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak üzere tasarlanmıştır. Araştırmanın amacı, farklı çocuk yetiştirme tutumlarına sahip annelerin, çocuklarının tüketim davranışını nasıl şekillendirdiğini ortaya çıkartmaktır. Araştırma, Adana ilinde ikamet eden, çocuğu 4-6 yaşında olan ve okul öncesi kurumlara devam eden anneler ve bu annelerin çocukları üzerinde yapılmıştır. Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarını belirlemek amacıyla 354 anneye “Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği (PARI)” uygulanmış ve otoriter, demokratik, aşırı korumacı, reddeden ve karı-koca geçimsizliği olmak üzere beş çocuk yetiştirme tutumu tespit edilmiştir. Faktör skorlarına göre her bir tutumdan en yüksek puanı alan 20 anneyle de çevre bilinci, bilinçli tüketim, materyalist tüketim, çocuğun tüketim özerkliği, anne-çocuk iletişimi ve tüketimin kısıtlanması konularında derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Ayrıca bu annelerin çocuklarına da çevreci tüketim, tüketim özerkliği ve tüketimin kısıtlanması ile ilgili resimler gösterilerek sorular sorulmuş ve çocuklarla görüşmeler yapılmıştır.
Tüketici Sosyalleşmesi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Yetiştirme Tutumu, PARI, Çevreci Tüketim
Araştırmada, demokratik anneler ile reddeden annelerin birbirlerinden çok farklı davranışlar sergiledikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, ağaç dikimi ve çiçek ekimi, çevreye zararlı ürün kullanmama, kağıtları ayırma, bilinçli tüketim, alınacak ürünlerde dikkat edilen özellikler, tüketici olarak hakkını bilme, çocuğu alışverişe götürme nedeni, annenin markette davranışı, ürün alırken çocuğun fikrini sorma, çocuğun tüketimini kısıtlama, televizyonun etkilerini kısıtlama gibi konularda annelerin çocuk yetiştirme tutumları arasında farklar olduğu ortaya çıkmıştır. Doğanın temiz tutulması, enerji tasarrufunun önemi, “eskisini getir yenisini götür” kampanyası hakkındaki düşünceler, eski kıyafetlerin ihtiyaç sahiplerine verilmesi, problemli ürünü iade etme, çocuğun bilinçli bir tüketici olması isteği ve materyalist tutum ve marka gibi konularda ise tutumlar arasında herhangi bir fark bulunamamıştır.
Bu araştırma, sürdürülebilir pazarlama, tüketici davranışları ve okul öncesi eğitimi alanlarının birlikte çalışıldığı multi disipliner bir çalışmadır. Bu yüzden de her üç alana da katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Tüketici Sosyalleşmesi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Yetiştirme Tutumu, PARI, Çevreci Tüketim