Finansa Giriş Bitirme Tezi

• Özellikle 1980’lerden sonra gelişmelerin hızı artmıştır. ilk dikkati çeken eğilim, sermayenin dolaşım hızının olağanüstü artmasıdır. Sermayenin uluslararasılaşması yeni bir olgu değildir. Ancak; dünya ekonomisinin merkez ülkelerinden çevre ülkelere yapılan doğrudan sermaye yatırımlarında ve daha çok da portföy yatırımlarında çok büyük sıçramalar yaşanmıştır.
• Dünya ekonomisinde yaşanan, yukarıda sayılan ve benzeri değişimler nedeniyle finans yöneticisinin işlevleri de büyük ölçüde nitelik değiştirmiştir. Karar alma, değişimin hızından dolayı daha çok zorlaşmış, daha riskli hale gelmiştir. Bu nedenle daha kapsamlı karar alma modelleri kullanma gereği ortaya çıkmıştır. Zamanın önemi büyük olduğu için, verilerin hızla alınarak kullanılabilmesinde bilgi işlem teknikleri yaygın bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır. Değişimin yüksek olması belirsizlik ve risk ortamı yaratmıştır. Diğer taraftan piyasaların entegre olması nedeniyle piyasalar arasında etkileşim artmıştır. Dolayısıyla finansal yönetimde yeni finansal araçların ve yeni risk yönetim tekniklerinin kullanılması kaçınılmaz olmuştur.Finansal yönetimle yakın ilişkisi olan diğer disiplinleri saptayabilmek.

• Muhasebe: Finans yöneticisi karar vermede sık sık muhasebe verilerinden faydalanır. Genellikle muhasebeciler, geleceği öngörmede ve geçmişi değerlendirmede yönetime yardımcı olacak verileri ve finansal raporları hazırlamakla sorumludurlar.
• iktisat: Tipik olarak bir işletme, ekonominin genel durumuyla çok yakından ilgili olup, yatırım için para ve sermaye piyasasına bağımlıdır. Dolayısıyla finans yöneticisi; kredinin elde edilebilirliği ve fonların maliyetine, parasal politikaların nasıl etkileyebileceğini anlamak ve bilmek durumundadır. Aynı zamanda finans yöneticisi, mali politikalarda ve mali politikaların ekonomiye etkileri konusunda da uzmanlaşmış olmalıdır.
• Pazarlama, Üretim ve Kantitatif Yöntemler: Finansal yönetim ile onu ikinci derecede fonksiyon gören disiplinler pazarlama, üretim ve kantitatif yöntemlerdir. Bu disiplinler, finans yöneticisinin günlük kararlarıyla dolaylı olarak ilgilidir. işletmelerin yasal türlerinin finansal yönetim açısından taşıdığı özellikleri açıklayabilmek.
• işletmelerin finansal yönetimle ilgili kararlarında yasal yapı arasında önemli ilişki vardır. Sermayenin sağlanması, kârın dağıtımı, vergi tahakkuku, sermaye arttırımı, borçlanma miktarı, alacaklılara karşı sorumluluk gibi çeşitli açılardan bireysel işletme, şahıs ortaklıkları ve sermaye ortaklıkları arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır

Ünite 2
Paranın Zaman Değeri
Paranın zaman değerini açıklayabilmek.
• ister yatırımlarla isterse finansmanla olsun tüm finansal kararlarda rasyonelliği yakalayabilmek, doğru karar verebilmek için paranın zaman değeriyle ilgili hesaplamaları bilmek gerekir. Yatırım ya da finansmanla ilgili farklı seçeneklerde farklı zaman noktalarında farklı miktarlarda para giriş-çıkışları söz konusu olmaktadır. Paranın zaman değeriyle ilgili hesaplamalarını bilmeksizin bu seçenekleri karşılaştırarak doğru kararların verilmesi mümkün değildir. Araya zamanın girmesi bugünkü parayı, diğerine göre değerli kılmaktadır. Çünkü parayı sunan açısından o günkü kullanım hakkından vazgeçmenin bir getirisi olmalıdır. Değilse bu hakkını ertelemesi beklenemez. Parayı talep eden açısından da; sonraki zamanda tüketebileceği parayı bugünden tüketebilme hakkını elde etmenin bir bedeli olmalı dır. işte bu bedel, paranın zaman değerinden doğmakta ve “faiz” olarak adlandırılmaktadır.
Basit faiz hesaplama yöntemiyle faiz maliyetini hesaplayabilmek.
• Faiz hesaplamalarında basit ya da bileşik faiz yöntemi kullanılabilir. Genellikle bir yıla kadar süreli finansal işlemlerde basit faiz, uzun vadeli (Bir yıldan daha uzun) işlemlerde bileşik faiz kullanılmaktadır. Ancak günümüzde kısa vade ya da uzun vade anlayışının ülkelere, piyasanın özelliklerine göre değişmesi ve faizlerin gittikçe yükselmesi nedeniylekısa vadeli işlemlerde de bileşik faiz uygulaması yaygınlık kazanmıştır.
• Basit faizde faiz tutarı, her devre değişmeyen ana para üzerinden hesaplanır. Faiz, işleme konu olan para miktarına, faiz oranına ve süreye bağlı olarak değişir. iskontolama işlemlerinin hangi durumlarda söz konusu olduğunu ve iskonto hesaplarını yapabilmek.
• iskontonun kelime anlamı indirim demektir. Bu ünitede iskonto kavramıyla, özellikle işletmeler arasında yapılan vadeli alışverişlerde karşılaşılmaktadır. Kredili alışverişlerde belirli bir tarihte, belirli miktardaki bir paranın ödeneceğini gösteren bir belge düzenlenir
ki bu belgeye “ticari senet” ya da “bono” denir. Senedi elinde bulunduran, senedin vade tarihinde senet bedelini alabileceği gibi vade öncesinde senedi bir finansal kuruma iskonto ettirebilir.
• iskonto tutarı, senedin peşin değeri ya da vadeli değeri üzerinden hesaplanabilmektedir. iskonto tutarı senedin peşin değeri üzerinden hesaplanıyorsa buna iç iskonto yöntemi, vadeli değeri üzerinden hesaplanıyorsa dış iskonto yöntemi denir.
Bileşik faizin basit faize göre farklılıklarını saptayabilmek ve bileşik faiz hesaplamalarını yapabilmek.
• Bileşik faizde faiz, basit faizde olduğu gibi yalnızca anapara (başlangıç sermayesi) üzerinden hesaplanmaz; her devre kazanılan faiz ana paraya ilave edilerek her devre değişen sermayeler üzerinden faiz hesaplanır. Bu durumda da faizin de faizi hesaplanmaktadır. Her devre bir evvelki devrenin faizi kadar artan anaparalar üzerinden faiz hesaplandığından bileşik faizin faiz kazancı daha büyük olmaktadır. Basit faizle bileşik faiz arasındaki farklılık, faiz oranları yükseldikçe devre sayısı arttıkça büyük boyutlara ulaşmaktadır.
Eşit taksitli ödemelerin (anüite) bugünkü ya da gelecekteki değerlerini hesaplayabilmek.
• Belirli bir zaman süreci içerisinde, eşit aralıklarla verilen ya da alınan eşit ödemeler dizisi anüite olarak adlandırılır. Anüitelerde; ödemelerin ve ödeme aralıklarının eşit olması yanında vade boyunca faiz de değişmemektedir.

• Anüiteler, ödemelerin başlama noktasına göre, devre başı ve devre sonu olarak gruplandırılır. Bazı anüitelerde periyodik ödemeler devrenin başında yapılırken – kira ödemeleri gibi- bazı ödemelerde devre sonunda -kredi taksitlerindeki gibi- yapılır. Ödemeleri her devre sonunda yapılan anüitelere normal anüite denilir. Az sayıda taksitten oluşan anüitelerde gelecekteki toplam değer ya da bugünkü değer her bir taksit için ayrı ayrı hesaplama yapılarak bulunabilir. Ancak çok taksitli ödemelerde bu şekilde hesaplama zaman alıcıdır. Geometrik dizi özelliğinden faydalanarak geliştirilmiş formüller yardımıyla bu tür hesaplamalar kolaylıkla yapılabilmektedir.
Enşasyon, nominal ve reel faiz arasındaki ilişkiyi saptayabilecek ve nominal faizin enşasyondan arındırılmasını açıklayabilmek.
• Enşasyon, zaman içinde mal ve hizmet fiyatlarının ortalama düzeyinin yükselmesidir. Paranın ya da kredinin fiyatı olan faizin de enşasyondan etkilenmesi kaçınılmazdır. Enşasyonist ortamlarda fon arz edenlerin nominal faizden daha çok reel getiriyi bilmeleri gereklidir. Reel getiri oranı, para arz edenin satın alma gücündeki artışı gösterir. Satın alma gücünde bir artış yoksa reel getiri elde edilmemiş demektir. Nominal faiz; işleme konu olan ya da finansal varlığın üzerinde yazılı faiz oranını ifade eder. Reel getiri; Enşasyondan arındırılmış getiriyi ifade eder.
• Ekonomist Irving Fisher nominal faiz, reel faiz ve enşasyon oranı arasındaki ilişkiyi şu şekilde ortaya koymaktadır:
1 + Reel Faiz Oranı = 1 + Nominal Faiz Oranı
1 + Enşasyon Oranı

Ünite 3
Finansal Analiz
Finansal analizin önemini ve finansal analizden kimlerin faydalandığını açıklayabilmek.
• Finansal analiz hem mikro açıdan hem de makro açıdan yapılması gerekli denetim, kontrol ve planlama aracıdır. Mikro açıdan işletmelerin finansal analizinin yapılması işletmenin faaliyet sonuçlarının değerlendirilmesi, planlar yapılabilmesi için gerekli iken, makro açıdan da işletmelerin analiz edilmesi, kaynakların doğru alanlara yönlendirilmesi, kalkınmanın hızlandırılması, kamu gelirlerinin belirlenmesi açılarından önemlidir.
• işletmelerin faaliyet sonuçları bir çok kesimi ilgilendirir. işletme yöneticileri; işletmenin performansını ölçmek, geleceğe yönelik planlar yapabilmek için, devlet; alacağı vergiyi belirlemek ve kamuoyunu korumak, ortaklar; koydukları sermayenin getirisini hesap edebilmek, yatırımcılar; yatırım yapacakları işletmelerin durumunu görebilmek için işletmelerin faaliyet sonuçları hakkında bilgi sahibi olmak isterler. Tüm bu kesimlerin isteklerinin karşılanabilmesi için, işletmelerin yayınladığı finansal tablolardan hareket edilerek finansal analiz yapma gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
Finansal analizde kullanılan tabloları sıralayabilmek.
• Finansal analiz yapılırken, işletmeyle ilgili tüm veri ve bilgilerden yararlanılmaktadır. Ancak en çok kullanılan iki finansal tablo bilanço ve gelir tablosudur. Bilanço, belli bir tarihte işletmenin sahip olduğu varlıkların neler olduğunu ve bunların hangi kaynaklardan sağlandığını gösteren tablodur. Gelir tablosu ise, işletmenin belli bir döneminde elde ettiği tüm gelirler ve aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği kâr ya da zararı gösteren tablodur.
Finansal analiz türlerini sıralayabilmek.
Finansal analiz, bir takım teknikler kullanılarak yapılır. Bunların belli başlıları oran analizi, karşılaştırmalı tablolar analizi, yüzde yöntemi ile analiz ve trend analizidir.
Oran analizinde hangi oranların kullanıldığını ve analizin nasıl yapıldığını açıklayabilmek.
• Oran analizi, bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin birbirine bölünmesi ile bulunan oranlarla yapılır. işletmenin kısa vadeli borç ödeme gücünü ölçen oranlara, likidite oranları; varlıkların kaynaklarını gösteren oranlara, finansal yapı ile ilgili oranlar; varlıkların ne ölçüde etkin kullanıldığını tespit etmeye yarayan oranlara, faaliyet oranları; satışlar,aktişer ve öz sermaye üzerinden işletmenin kârlılığını ölçen oranlara, kârlılık oranları denir.
Karşılaştırmalı tablolar analizinin temel prensiplerini açıklayabilmek.
• Karşılaştırmalı tablolar analizi dinamik bir analizdir. işletme faaliyetlerinin, varlık ve kaynaklarının belirli bir dönemdeki değişimlerini ve bu değişimlerin işletmenin mâli yapısına etkisinin ölçülmesi, karşılaştırmalı tablolar analizi ile yapılır.

Yüzde yöntemi ile analizin nasıl yapıldığını açıklamak.
• Yüzde yöntemi ile analiz ile finansal tablolarda bulunan bir kalemin toplam veya grup içindeki oransal büyüklüğü incelenir. Bu yönteme göre düzenlenmiş finansal tablolar analiz edilebileceği gibi birden fazla dönemin finansal tabloları da analiz edilebilir. Bu nedenle dikey yüzdeler hem statik hem de dinamik bir analiz yöntemi niteliği taşır.
Trend analizinde yapılan işlemleri sıralayabilmek.
• Finansal tabloların analizinde kullanılan tekniklerden biri de trend analizidir. Trend analizi ile işletmenin gösterdiği gelişmeler yıllar itibariyle görülür. Bu yöntemde, birbirini izleyen dönemlere ait kalemlerin temel alınan finansal tablo kalemlerine göre gösterdiği artış veya azalışlar yüzde olarak hesaplanır.

Ünite 4
Başabaş ve Kaldıraç Analizleri
işletmelerde başabaş analizinin önemini ve başa baş analizinin işletme yönetimlerine sağlayacağı faydaları saptayabilmek.
• Başabaş analizi çeşitli üretim düzeylerinde kârla giderler arasındaki ilişkiyi analiz eden bir araçtır.
• Başabaş analiz tekniği, işletme giderlerinin sabit ve değişken olarak ayrımının yapıldığı kısa dönemli bir tekniktir. Başabaş analizi, kâr hedeflerine ulaşmada gerekli iş hacminin belirlenmesi; çeşitli üretim düzeylerinde birim maliyetlerin ve en az satış fiyatının belirlenmesi; değişken giderler, sabit giderler ve/veya birim satış fiyatındaki değişikliklerin,işletmenin kâra geçiş noktası ve toplam kârına olabilecek etkilerini incelemek, en kârlı mamul türlerinin seçilmesi ve üretim bileşiminin buna göre düzenlenmesi; yeni yapılacak yatırımlarda, risk derecesini veya emniyet marjını dikkate alarak, asgari üretim kapasitesinin ne olması gerektiğinin belirlenmesi; işletmenin üretim kapasitesini artırması halinde, bu tür bir büyümeyi haklı gösterecek satış hacminin belirlenmesi; işletmenin izleyeceği üretim, fiyat, yatırım politikaları konusunda yönetimin alacağı kararlara yardımcı olması; faaliyetlerin kontrol edilmesi; işletmenin izlediği politikaların ve işletme yönetiminin değerlendirilmesi şeklinde sayılabilecek yararlar sağlar.

işletme giderlerini açıklayabilmek ve türlerini sıralayabilmek.
• Başabaş analizinin dayandığı varsayımların en önemlilerinden biri işletme giderlerinin sabit ve değişken (değişir) gider olarak iki grupta toplanmasıdır. Bu ayrıma göre işletmelerde sabit giderler, belirli bir dönem içinde üretim hacmine bağlı olarak değişiklik göstermeyen giderlerdir. İşletmelerdeki değişken giderler ise, bir dönem içinde iş hacmine bağlı olarak değişiklik gösteren giderlerdir.
Başabaş analizini yapabilecek hesaplama tekniklerini sıralayabilmek.
• Başabaş analizinin varsayımları altında işletmelerin başabaş noktası; grafik, deneme yanılma ve/veya matematiksel yolla hesaplanabilir. işletmenin başa baş noktası matematiksel yöntem kullanılarak hem üretim/satış hacmi (adet) olarak hem de tutar olarak hesaplanabilir.
işletmelerin kârlı çalışırken üretim hacimlerinde meydana gelecek değişikliklerden kârlarının nasıl etkileneceğini betimleyebilmek.
• Giderlerin hangi oranda değişken gider, hangi oranda sabit gider olduğunu açıklayan kavram “faaliyet (çalışma) kaldıracı”dır. Toplam yabancı kaynakların öz kaynaklar veya toplam kaynaklar üzerindeki etkisini açıklayan kavram ise “finansal kaldıraç”tır. Faaliyet (çalışma) kaldıracı bir bakıma işletme faaliyetlerinde sabit varlıkların kullanılma derecesidir. Faaliyet kaldıracı, sabit giderler ile değişir giderler arasında ilişki kurarak sabit giderlerin nereye kadar kabul edilebileceğini araştıran bir analiz tekniğidir. işletme satışlarındaki küçük bir değişiklik, işletme kârında ciddi büyüklüklerde değişmelere neden
oluyor ise bu durumda “kaldıraç etkisi” adı verilen etkinin yüksek olduğundan söz edilir.
işletmenin kârındaki değişikliklerin hisse başına kâra etkisini açıklayabilmek.
• işletmenin finansal kaldıraç derecesi, hisse başına kârdaki yüzde değişikliğin faaliyet kârındaki (FVÖK) değişikliğe bölünmesiyle bulunabilir. İşletmelerde faaliyet kaldıracı ile finansal kaldıracın birlikte olabilecek etkisi “birleşik kaldıraç derecesi” adını almakta ve faaliyet (çalışma) kaldıracı ile finansal kaldıracın çarpımına eşit olmaktadır.

Ünite 5
Finansal Planlama ve Kontrol

Finansal planlama kavramını açıklayabilmek.
• Finansal planlama, işletmelerde gelecekte gereksinim duyulacak fonların belirlenmesiyle, bu fonların nereden ve ne zaman sağlanabileceği konusunda yapılan faaliyetlerdir. Finansal planlama işletmenin tahmin edilen fon ihtiyaçlarının karşılanması için uygun olarak hazırlanan düzenlemelerin tümüdür ve bu planlama ile gelecekteki finansman ve tedarik programları belirlenir. Bu programların gerçekleşip gerçekleşmedikleri ise finansal kontrol aracılığıyla saptanır.
• Finansal planlamanın temel amacı; işletme için optimal bir likidite durumunun sağlanarak faaliyetlerin devam ettirilmesidir. Diğer bir deyişle işletmenin yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için nakit akışlarında düzenlemeler yapılarak fonların etkin bir şekilde yönetimini sağlamaktır.
işletmelerde finansal planlama sürecini sıralayabilmek.
• Finansal planlama süreci, tüm işletme faaliyetlerinin yerine getirilmesiyle ortaya çıkacak olan gelir ve giderlerin önceden tahmini ile başlar. Finansal tahminlerin hazırlanmış olmasıyla finansal planlamanın sonucu da açık bir biçimde ortaya konulmuş olur.Finansal planlamanın ikinci aşamasında, finansal yönden alternatif olan planın uygulanması gelir. Bunun için finansal tahminlerle ortaya konulan sorunun çözümlenebilmesi için, söz konusu seçim olanaklarının saptanması gereklidir. Buna ek olarak her bir seçeneğin gerçekleşmesi durumunda, ortaya çıkması beklenen ve seçime tâbi tutulacak farklı olanakların da analizi gereklidir. Ancak çeşitli seçim olanaklarının analizinden sonra, optimal seçenekler belirlenebilecektir. Optimal seçeneklerin saptanmasından sonra, finansal planlama sürecinde karar verme aşamasına gelinir.
Planlama ve bütçeleme ilkelerini belirleyebilmek.
• Modern yönetim anlayışının bir parçası olan planlama ve bütçeleme faaliyetlerinin belirli bir anlam ve faydayı işletme yönetimine sağlayabilmesi her şeyden önce plan ve bütçelerin belirli kurallar ve ilkeler çerçevesinde hazırlanmasını gerektirir. Bu ilkeler; bütünlük ilkesi, birlik ilkesi, şeffaflık ilkesi, kesinlik ilkesi, uzmanlaşma ilkesi, dönemsellik ilkesi ve iktisadilik ilkesi şeklinde sayılabilir.
işletmelerde uzun süreli finansman ihtiyacının nasıl saptandığını açıklayabilmek.
• Genellikle işletmeler, uzun dönemli planlama faaliyetlerinde proforma (tahmini) finansal tablolardan faydalanırlar. Proforma tablolar yardımıyla işletmelerin gelecekte gereksinim duyacakları fonların önceden görülmesi sağlanır. Proforma tabloların hazırlanmasında en çok kullanılan yöntemler ise; satışların yüzdesi yöntemi, regresyon yöntemi ve oranlardır. işletmeyle ilgili geçmiş dönemlere ilişkin sahip olunabilecek verilerin durumuna göre bu yöntemlerden faydalanılarak proforma tablolar hazırlanabilir.
işletmelerde kısa süreli finansman ihtiyacının nasıl saptandığını açıklayabilmek.
• işletmelerin kısa vadeli fon ihtiyacının ya da fazlalığının önceden saptanabilmesinde bütçelerden faydalanılır.
• Nakit bütçesinin düzenlenmesinde ilk yapılması gereken bütçenin kapsayacağı süre ve süre içindeki zaman dilimlerinin belirlenmesidir. Nakit bütçesi altı aylık, üç aylık, aylık olarak, hatta günümüzde bilgisayarların artan kullanımı nedeniyle daha kısa süreler için nakit bütçeleri hazırlanabilmektedir. Bu süreler belirlendikten sonra içindeki dilimler ay ya

da hafta olarak belirlenir. Daha sonra işletmenin en önemli nakit kaynağını oluşturan satışların tahminine sıra gelir. Satış tahminleri ve satış politikasına bağlı olarak ilgili bütçe dönemindeki nakit girişleri belirlenir.
• işletmelerin belirlenen nakit girişlerine paralel olarak nakit çıkışları tahmin edilir.Temel nakit çıkışları ham madde alımları, işçilik giderleri, borçların geri ödemeleri, maaş ve ücret ödemeleri oluşturur.
• Nakit bütçesinin düzenlenmesindeki diğer bir aşama, işletmenin çalışması ile doğrudan ilişkili olmayan ve nakit girişi sağlayan ve nakit çıkışı gerektiren etmenleri belirlemektir.
Esas faaliyetlerle diğer faaliyetlerden nakit giriş ve çıkışları dikkate alınarak işletmenin ilgili dönemde nakit durumu ortaya konulur.
işletmelerde bütçelemenin yararları ve sakıncalarını belirleyebilmek.
işletmeyi başarıya ulaştıracak bilimsel nitelikteki araçlardan biri olan bütçelemenin işletmeye sağlayacağı yararlar şunlardır:

• Tutarlı düşünmeyi, planlamayı; önemli kararlara varmadan önce ilgili tüm faktörlerin dikkate alınmasını sağlar.
• işletme yöneticileri geleceği düşünme ve tahmin etme yeteneği kazanır.
• izlenecek işletme politikalarının önceden belirlenmesini gerektirir.
• Faaliyet sonuçlarının değerlendirilmesinde, ölçülmesinde kullanılacak standartların geliştirilmesini, ortaya konulmasını sağlar.