açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
2.1. GEL‹R ÜZER‹NDEN ALINAN VERG‹LER
Gelir üzerinden al›nan vergiler, vergi sisteminin önemli bir k›sm›n› oluflturur.
Bunlar; Gelir vergisi ve kurumlar vergisidir.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
2.1.1. Gelir Vergisi :
1. Gelir Vergisinin Konusu : Gerçek kiflilerin gelirleridir. Gelir ise bir gerçek kiflinin
bir takvim y›l› içinde elde etti¤i kazanç ve iratlar›n safî tutar›d›r. (Gelir Vergisi Kanunu m. 1)
Gelir ekonomik bir kavramd›r. Buna göre;
Böyle bir üretim faktörüne dayanmayan has›la’lar gelir say›lmamakta, ekonomik
anlamda gelir kavram› d›fl›nda kalmaktad›r.
2. Gelir Vergisine Tabi Gelirlerin Nitelikleri
Bir gelirin, gelir vergisine tabi olmas› için afla¤›da say›lan flartlar› tafl›mas› gerekir:
a. Gelirin bir gerçek kifliye ait olmas› : Gelir vergisi yükümlüleri yaln›zca gerçek
kiflilerdir. Gerçek kifli ise hak sahibi olabilen ve borç alt›na girebilen insanlard›r.
fiema 2. 1 : Üretim Faktörleri
Ba¤›fl ve yard›mlar, nafaka, piyango gibi ödemeler gelir say›l›r m›? Neden?
Düflünün.
‹nsanlar sa¤ do¤mak kofluluyla vergi borçlusu olabilirler. Kiflilik ölümle sona
erdi¤inden, vergi yükümlülü¤ü ölümle sona erer.
Reflit olmayanlar veya mahcur olanlar vergi yükümlüsü olabilirler mi? Düflünün.
Emek pay›na Ücret
Sermaye pay›na Faiz
Tabiat pay›na Kira veya rant
Müteflebbis pay›na Kâr veya kazanç
HUKUK 2
14
❂
❂
❂
❂
b. Gelirin bir takvim y›l› içinde elde edilmifl olmas› : Gelir vergisinde vergilendirme
dönemi geçmifl takvim y›l›d›r. Burada önemli olan bir takvim y›l› içindeki tüm
faaliyetlerden do¤an kazanç ve iratlar›n toplam›d›r.
Gelir vergisinde vergiyi do¤uran olay, kanunun belirledi¤i, gelirlerin elde edilmesidir.
c. Gelirin, kazanç ve iratlar›n sâfi tutar› olmas› :
Kazanç ve iratlardan , bunlar›n elde edilmesinde yap›lan masraflar, y›pranma paylar›
(amortismanlar›) varsa zararlar ç›kart›ld›ktan sonra kalan k›sma sâfi tutar denir. ‹flte
yükümlünün bu geliri vergilendirilmektedir.
Kazanç :Bedeni ve zihni bir çal›flma veya eme¤in bir sermaye ile birlefltirilmesiyle
sa¤lanan de¤erlerdir.
‹rat: böyle bir çal›flmay› gerektirmeyen tafl›n›r veya tafl›nmaz mallardan dolay› elde
edilen de¤erleri ifade eder.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
3. Gelir Unsurlar› :
Hangi tür kazanç ve iratlar›n gelir vergisinin kapsam›na girdi¤ini Gelir Vergisi
Kanunu göstermifltir. Bunlara gelir unsurlar› denir.
Gelir unsurlar› flunlard›r :
a. Ticari Kazançlar
b. Zirai Kazançlar
c. Ücretler
ç. Serbest Meslek Kazançlar›
d. Gayrimenkul Sermaye ‹râtlar›
e. Menkul Sermaye ‹ratlar›
f. Sair Kazanç ve ‹ratlar
Kanunda aksine hüküm yoksa bu kazanç ve iratlar›n sâfi miktarlar› gelirin
tespitinde göz önüne al›n›r.
2.1.2. Kurumlar Vergisi
Kurumlar Vergisi, tüzel kiflilerin kazançlar›n› vergilenmektedir.
Kurumlar vergisinin konusu, kurum kazançlar›d›r. Kurum kazanc›n›n tespitinde, her
türlü kazanç ve irat için bilânço esas›na göre hesaplama genel kurald›r.
Kurumlar vergisinin yükümlüsü olan kurumlar flunlard›r :
a. Sermaye fiirketleri
b. Kooperatifler
c. ‹ktisadi Kamu Kurumlar›
ç. Dernek ve Vak›flara ait ekonomik iflletmeler
d. ‹fl ortakl›klar›d›r.
HUKUK 2
15
☛
☛
2.2 SERVET ÜZER‹NDEN ALINAN VERG‹LER
Gerçek veya tüzel kiflilerin mal varl›¤› içinde yer alan bütün ekonomik de¤erlerin
toplam›na servet denir.
Bu verginin bafll›ca örnekleri olan Emlak vergileri, Tafl›t vergileri, Veraset ve ‹ntikal
vergisini inceleyelim.
2.2.1. Emlâk Vergisi : 1319 say›l› Emlâk Vergisi Kanunu. Emlak vergileri bina ve
araziden al›n›r.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
2.2.1.1. Bina Vergisi : Türkiye s›n›rlar› içinde bulunan binalar bu verginin
konusunu o l u fl t u r u r l a r. Yükümlüsü binan›n sahibi veya varsa intifa hakk› sahibidir. Bina
vergisinin matrah› vergi yükümlüsü taraf›ndan beyan edilen vergi de¤eridir.
2.2.1.2. Arazi Vergisi : Türkiye s›n›rlar› içinde bulunan arazi ve arsalardan al›n›r.
Belediye imar alanlar› içinde yer alan parsellenmifl araziye arsa denir. Bu verginin de
yükümlüsü araziyi sahibi veya varsa intifa hakk› sahibidir. Arazi vergisinin matrah› da
bina vergisi gibi beyan edilen vergi de¤eridir.
2.2.2. Motorlu Tafl›tlar Vergisi :
Verginin konusu yasal olarak tescil edilmifl olan kara, deniz ve hava tafl›tlar›d›r.
Vergi yükümlüsü, de sicilde tafl›t sahibi olarak kay›tl› olan gerçek veya tüzel kiflidir.
Ödenecek verginin miktar› her y›l tafl›t›n yafl›, a¤›rl›¤›, motor gücü, gibi çeflitli ölçütlere
göre belirlenir.
Anonim fiirketler kurumlar vergisine tabi midir ? Neden? Düflünün.
2.2.3. Tafl›t Al›m Vergisi :
Ve rgi tafl›tlar›n mülkiyetinin herhangi bir biçimde kazan›lmas›, yurt d›fl›nda
mülkiyeti kazan›lan tafl›t›n Türkiye’ ye ithal edilmesi veya vekaletname ile tasarruf
hakk›n›n devral›nmas› durumlar›nda ödenir. Yükümlüsü tafl›t›n sahibi veya tasarruf
hakk›n› devralan gerçek veya tüzel kiflidir. Vergi miktar› her y›l belirlenir.
2.2.4. Veraset Ve ‹ntikal Vergisi:
Vergi, para, k›ymetli evrak, alacak, tafl›n›r veya tafl›nmaz mallar›n miras, vasiyet
veya ba¤›fllama gibi nedenlerle karfl›l›ks›z olarak bir kiflinin mülkiyetinden ç›k›p baflka
birinin mülkiyetine girmesi durumunda ortaya ç›kar. Verginin yükümlüsü, bu yolla
mülkiyet sahibi olan gerçek veya tüzel kiflidir. Bu vergiyi do¤uran mal› edinenler belli
süreler içinde vergi dairelerine beyanname vererek mal›n de¤erini bildirirler. Vergi
dairesi beyan edilen de¤ere göre vergiyi tahakkuk ettirir. Ayr›ca gerçek de¤eri de
araflt›rarak gerekirse ek vergi tahakkuk ettirilir.
Bir otomobilin mülkiyeti sat›fl nedeniyle Ahmet’ en Veli’ ye geçmifltir. Veli, ad› sicile
henüz kay›t edilmemifltir. Vergi yükümlüsü kimdir ? Düflünün.
HUKUK 2
16
❂
☛
2.3. H‹ZMET ÜZER‹NDEN ALINAN VERG‹LER
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
Bankalar, bankerler ve sigorta flirketleri, kendi yararlar›na alm›fl olduklar› her türlü
paralardan dolay› ödedikleri vergiye Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi denir.
Uygulamada bankalar, müflterilerinden yap›lan ifllemler dolay›s›yla havale, komisyon
gibi ücretler ile verilen krediler münasebetiyle faiz almaktad›r. Hangi flekilde olursa
olsun bu paralar›n al›nmas› vergiyi do¤uran (ortaya ç›karan) olay olmakta ve bu bedel
üzerinden vergilendirilmektedir. Yine uygulamada, bu vergi, müflteriden al›nacak bedel
ile birlikte hesaplanarak hemen müflteriye yans›t›lmaktad›r.
Vergi matrah›, banka, banker veya sigorta flirketlerinin sundu¤u hizmetlerinden dolay›
ald›klar› paralard›r. (Havale ücreti, komisyon, faiz gibi)
Vergi matrah›ndan gider ve vergi ad› alt›nda bir indirim yap›lamaz. Ayr›ca, bu vergi
matraha dahil edilemez.
2.4. G‹DER ÜZER‹NDEN ALINAN VERG‹LER
Ülkemizde gider üzerinden al›nan en önemli vergi Katma De¤er Vergisi’dir.
2.4.1. Katma De¤er Vergisi :
1. Verginin Konusu : Her türlü mal ve hizmetin üretim, tüketim, sat›fl ve ithalata
konu olan mal ve hizmetlerdir.
2. Verginin Özellikleri :
a. Ülkedeki mal ve hizmetin üretiminin tamam›n› kapsayan genel bir vergidir.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
b. Mal ve hizmet üretimi ve tesliminin her aflamas›nda uygulan›r.
c. Vergi tek oranl›d›r.
ç. Matrah›, sat›fl› veya teslimi yap›lan mal ve hizmetlerin fiat›d›r.
3. Verginin Do¤uflu :
Vergiye tabi müflteriye veya temsilcisine teslimi ve hizmetin yap›lmas› an›nda
Katma De¤er Vergisi do¤ar.
4. Verginin Yükümlüsü :
Verginin konusu olan ifllemi yapanlard›r.
5. Matrah :
Verginin matrah› çeflitli ifllemlere göre ayr› ayr› olarak belirlenmektedir.
Gerçek kifliler bu verginin yükümlüsü olabilir mi ?Düflünün.
HUKUK 2
17
6. ‹ndirim :
Yükümlüler kendilerine teslim edilen mal ve hizmetler için ödedikleri katma de¤er
vergisini, kendilerinin teslim ettikleri mal ve hizmetler için tahsil ettikleri katma de¤er
vergisinden ç›kararak aradaki fark› öderler.
Örne¤in, bir ticari iflletme bir vergi dönemi içinde 10,00 YTL de¤erinde mal sat›n
al›p bunun için ayr›ca 1,80 YTL KDV ödemifl olsa bu mallar› 23,60 YTL’ye sat›p
3,60 YTL KDV tahsil etse dönemin sonunda vergi dairesine tahsil etti¤i ve ödedi¤i
KDV tutarlar›n›n fark› olan 1.80 YTL’yi ödeyecektir.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
HUKUK 2
18
ÖZET
Gelir üzerinden al›nan vergiler, vergi sisteminin önemli bir k›sm›n› oluflturur.
Bunlar; Gelir vergisi ve kurumlar vergisidir.
Gelir Vergisinin Konusu Gerçek kiflilerin gelirleridir. Gelir ise bir gerçek kiflinin bir
takvim y›l› içinde elde etti¤i kazanç ve iratlar›n safî tutar›d›r. Gelir vergisinde vergiyi
do¤uran olay, kanunun belirledi¤i gelirlerin elde edilmesidir. Hangi tür kazanç ve iratlar›
n gelir vergisinin kapsam›na girdi¤ini Gelir Vergisi Kanunu göstermifltir. Bunlara
gelir unsurlar› denir.
Gelir unsurlar› flunlard›r :
– Ticari Kazançlar
– Zirai Kazançlar
– Ücretler
– Serbest Meslek Kazançlar›
– Gayrimenkul Sermaye ‹râtlar›
– Menkul Sermaye ‹ratlar›
– Sair Kazanç ve ‹ratlar
Kurumlar Vergisi, tüzel kiflilerin kazançlar›n› vergilenmektedir. Kurumlar vergisinin
konusu, kurum kazançlar›d›r. Kurum kazanc›n›n tespitinde, her türlü kazanç ve irat için
bilânço esas›na göre hesaplama genel kurald›r. Kurumlar vergisinin yükümlüsü olan
kurumlar flunlard›r :
– Sermaye fiirketleri
– Kooperatifler
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
– ‹ktisadi Kamu Kurumlar›
– Dernek
Gelir üzerinden al›nan vergiler, vergi sisteminin önemli bir k›sm›n› oluflturur.
Bunlar; Gelir vergisi ve kurumlar vergisidir.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
2.1.1. Gelir Vergisi :
1. Gelir Vergisinin Konusu : Gerçek kiflilerin gelirleridir. Gelir ise bir gerçek kiflinin
bir takvim y›l› içinde elde etti¤i kazanç ve iratlar›n safî tutar›d›r. (Gelir Vergisi Kanunu m. 1)
Gelir ekonomik bir kavramd›r. Buna göre;
Böyle bir üretim faktörüne dayanmayan has›la’lar gelir say›lmamakta, ekonomik
anlamda gelir kavram› d›fl›nda kalmaktad›r.
2. Gelir Vergisine Tabi Gelirlerin Nitelikleri
Bir gelirin, gelir vergisine tabi olmas› için afla¤›da say›lan flartlar› tafl›mas› gerekir:
a. Gelirin bir gerçek kifliye ait olmas› : Gelir vergisi yükümlüleri yaln›zca gerçek
kiflilerdir. Gerçek kifli ise hak sahibi olabilen ve borç alt›na girebilen insanlard›r.
fiema 2. 1 : Üretim Faktörleri
Ba¤›fl ve yard›mlar, nafaka, piyango gibi ödemeler gelir say›l›r m›? Neden?
Düflünün.
‹nsanlar sa¤ do¤mak kofluluyla vergi borçlusu olabilirler. Kiflilik ölümle sona
erdi¤inden, vergi yükümlülü¤ü ölümle sona erer.
Reflit olmayanlar veya mahcur olanlar vergi yükümlüsü olabilirler mi? Düflünün.
Emek pay›na Ücret
Sermaye pay›na Faiz
Tabiat pay›na Kira veya rant
Müteflebbis pay›na Kâr veya kazanç
HUKUK 2
14
❂
❂
❂
❂
b. Gelirin bir takvim y›l› içinde elde edilmifl olmas› : Gelir vergisinde vergilendirme
dönemi geçmifl takvim y›l›d›r. Burada önemli olan bir takvim y›l› içindeki tüm
faaliyetlerden do¤an kazanç ve iratlar›n toplam›d›r.
Gelir vergisinde vergiyi do¤uran olay, kanunun belirledi¤i, gelirlerin elde edilmesidir.
c. Gelirin, kazanç ve iratlar›n sâfi tutar› olmas› :
Kazanç ve iratlardan , bunlar›n elde edilmesinde yap›lan masraflar, y›pranma paylar›
(amortismanlar›) varsa zararlar ç›kart›ld›ktan sonra kalan k›sma sâfi tutar denir. ‹flte
yükümlünün bu geliri vergilendirilmektedir.
Kazanç :Bedeni ve zihni bir çal›flma veya eme¤in bir sermaye ile birlefltirilmesiyle
sa¤lanan de¤erlerdir.
‹rat: böyle bir çal›flmay› gerektirmeyen tafl›n›r veya tafl›nmaz mallardan dolay› elde
edilen de¤erleri ifade eder.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
3. Gelir Unsurlar› :
Hangi tür kazanç ve iratlar›n gelir vergisinin kapsam›na girdi¤ini Gelir Vergisi
Kanunu göstermifltir. Bunlara gelir unsurlar› denir.
Gelir unsurlar› flunlard›r :
a. Ticari Kazançlar
b. Zirai Kazançlar
c. Ücretler
ç. Serbest Meslek Kazançlar›
d. Gayrimenkul Sermaye ‹râtlar›
e. Menkul Sermaye ‹ratlar›
f. Sair Kazanç ve ‹ratlar
Kanunda aksine hüküm yoksa bu kazanç ve iratlar›n sâfi miktarlar› gelirin
tespitinde göz önüne al›n›r.
2.1.2. Kurumlar Vergisi
Kurumlar Vergisi, tüzel kiflilerin kazançlar›n› vergilenmektedir.
Kurumlar vergisinin konusu, kurum kazançlar›d›r. Kurum kazanc›n›n tespitinde, her
türlü kazanç ve irat için bilânço esas›na göre hesaplama genel kurald›r.
Kurumlar vergisinin yükümlüsü olan kurumlar flunlard›r :
a. Sermaye fiirketleri
b. Kooperatifler
c. ‹ktisadi Kamu Kurumlar›
ç. Dernek ve Vak›flara ait ekonomik iflletmeler
d. ‹fl ortakl›klar›d›r.
HUKUK 2
15
☛
☛
2.2 SERVET ÜZER‹NDEN ALINAN VERG‹LER
Gerçek veya tüzel kiflilerin mal varl›¤› içinde yer alan bütün ekonomik de¤erlerin
toplam›na servet denir.
Bu verginin bafll›ca örnekleri olan Emlak vergileri, Tafl›t vergileri, Veraset ve ‹ntikal
vergisini inceleyelim.
2.2.1. Emlâk Vergisi : 1319 say›l› Emlâk Vergisi Kanunu. Emlak vergileri bina ve
araziden al›n›r.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
2.2.1.1. Bina Vergisi : Türkiye s›n›rlar› içinde bulunan binalar bu verginin
konusunu o l u fl t u r u r l a r. Yükümlüsü binan›n sahibi veya varsa intifa hakk› sahibidir. Bina
vergisinin matrah› vergi yükümlüsü taraf›ndan beyan edilen vergi de¤eridir.
2.2.1.2. Arazi Vergisi : Türkiye s›n›rlar› içinde bulunan arazi ve arsalardan al›n›r.
Belediye imar alanlar› içinde yer alan parsellenmifl araziye arsa denir. Bu verginin de
yükümlüsü araziyi sahibi veya varsa intifa hakk› sahibidir. Arazi vergisinin matrah› da
bina vergisi gibi beyan edilen vergi de¤eridir.
2.2.2. Motorlu Tafl›tlar Vergisi :
Verginin konusu yasal olarak tescil edilmifl olan kara, deniz ve hava tafl›tlar›d›r.
Vergi yükümlüsü, de sicilde tafl›t sahibi olarak kay›tl› olan gerçek veya tüzel kiflidir.
Ödenecek verginin miktar› her y›l tafl›t›n yafl›, a¤›rl›¤›, motor gücü, gibi çeflitli ölçütlere
göre belirlenir.
Anonim fiirketler kurumlar vergisine tabi midir ? Neden? Düflünün.
2.2.3. Tafl›t Al›m Vergisi :
Ve rgi tafl›tlar›n mülkiyetinin herhangi bir biçimde kazan›lmas›, yurt d›fl›nda
mülkiyeti kazan›lan tafl›t›n Türkiye’ ye ithal edilmesi veya vekaletname ile tasarruf
hakk›n›n devral›nmas› durumlar›nda ödenir. Yükümlüsü tafl›t›n sahibi veya tasarruf
hakk›n› devralan gerçek veya tüzel kiflidir. Vergi miktar› her y›l belirlenir.
2.2.4. Veraset Ve ‹ntikal Vergisi:
Vergi, para, k›ymetli evrak, alacak, tafl›n›r veya tafl›nmaz mallar›n miras, vasiyet
veya ba¤›fllama gibi nedenlerle karfl›l›ks›z olarak bir kiflinin mülkiyetinden ç›k›p baflka
birinin mülkiyetine girmesi durumunda ortaya ç›kar. Verginin yükümlüsü, bu yolla
mülkiyet sahibi olan gerçek veya tüzel kiflidir. Bu vergiyi do¤uran mal› edinenler belli
süreler içinde vergi dairelerine beyanname vererek mal›n de¤erini bildirirler. Vergi
dairesi beyan edilen de¤ere göre vergiyi tahakkuk ettirir. Ayr›ca gerçek de¤eri de
araflt›rarak gerekirse ek vergi tahakkuk ettirilir.
Bir otomobilin mülkiyeti sat›fl nedeniyle Ahmet’ en Veli’ ye geçmifltir. Veli, ad› sicile
henüz kay›t edilmemifltir. Vergi yükümlüsü kimdir ? Düflünün.
HUKUK 2
16
❂
☛
2.3. H‹ZMET ÜZER‹NDEN ALINAN VERG‹LER
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
Bankalar, bankerler ve sigorta flirketleri, kendi yararlar›na alm›fl olduklar› her türlü
paralardan dolay› ödedikleri vergiye Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi denir.
Uygulamada bankalar, müflterilerinden yap›lan ifllemler dolay›s›yla havale, komisyon
gibi ücretler ile verilen krediler münasebetiyle faiz almaktad›r. Hangi flekilde olursa
olsun bu paralar›n al›nmas› vergiyi do¤uran (ortaya ç›karan) olay olmakta ve bu bedel
üzerinden vergilendirilmektedir. Yine uygulamada, bu vergi, müflteriden al›nacak bedel
ile birlikte hesaplanarak hemen müflteriye yans›t›lmaktad›r.
Vergi matrah›, banka, banker veya sigorta flirketlerinin sundu¤u hizmetlerinden dolay›
ald›klar› paralard›r. (Havale ücreti, komisyon, faiz gibi)
Vergi matrah›ndan gider ve vergi ad› alt›nda bir indirim yap›lamaz. Ayr›ca, bu vergi
matraha dahil edilemez.
2.4. G‹DER ÜZER‹NDEN ALINAN VERG‹LER
Ülkemizde gider üzerinden al›nan en önemli vergi Katma De¤er Vergisi’dir.
2.4.1. Katma De¤er Vergisi :
1. Verginin Konusu : Her türlü mal ve hizmetin üretim, tüketim, sat›fl ve ithalata
konu olan mal ve hizmetlerdir.
2. Verginin Özellikleri :
a. Ülkedeki mal ve hizmetin üretiminin tamam›n› kapsayan genel bir vergidir.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
b. Mal ve hizmet üretimi ve tesliminin her aflamas›nda uygulan›r.
c. Vergi tek oranl›d›r.
ç. Matrah›, sat›fl› veya teslimi yap›lan mal ve hizmetlerin fiat›d›r.
3. Verginin Do¤uflu :
Vergiye tabi müflteriye veya temsilcisine teslimi ve hizmetin yap›lmas› an›nda
Katma De¤er Vergisi do¤ar.
4. Verginin Yükümlüsü :
Verginin konusu olan ifllemi yapanlard›r.
5. Matrah :
Verginin matrah› çeflitli ifllemlere göre ayr› ayr› olarak belirlenmektedir.
Gerçek kifliler bu verginin yükümlüsü olabilir mi ?Düflünün.
HUKUK 2
17
6. ‹ndirim :
Yükümlüler kendilerine teslim edilen mal ve hizmetler için ödedikleri katma de¤er
vergisini, kendilerinin teslim ettikleri mal ve hizmetler için tahsil ettikleri katma de¤er
vergisinden ç›kararak aradaki fark› öderler.
Örne¤in, bir ticari iflletme bir vergi dönemi içinde 10,00 YTL de¤erinde mal sat›n
al›p bunun için ayr›ca 1,80 YTL KDV ödemifl olsa bu mallar› 23,60 YTL’ye sat›p
3,60 YTL KDV tahsil etse dönemin sonunda vergi dairesine tahsil etti¤i ve ödedi¤i
KDV tutarlar›n›n fark› olan 1.80 YTL’yi ödeyecektir.
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
HUKUK 2
18
ÖZET
Gelir üzerinden al›nan vergiler, vergi sisteminin önemli bir k›sm›n› oluflturur.
Bunlar; Gelir vergisi ve kurumlar vergisidir.
Gelir Vergisinin Konusu Gerçek kiflilerin gelirleridir. Gelir ise bir gerçek kiflinin bir
takvim y›l› içinde elde etti¤i kazanç ve iratlar›n safî tutar›d›r. Gelir vergisinde vergiyi
do¤uran olay, kanunun belirledi¤i gelirlerin elde edilmesidir. Hangi tür kazanç ve iratlar›
n gelir vergisinin kapsam›na girdi¤ini Gelir Vergisi Kanunu göstermifltir. Bunlara
gelir unsurlar› denir.
Gelir unsurlar› flunlard›r :
– Ticari Kazançlar
– Zirai Kazançlar
– Ücretler
– Serbest Meslek Kazançlar›
– Gayrimenkul Sermaye ‹râtlar›
– Menkul Sermaye ‹ratlar›
– Sair Kazanç ve ‹ratlar
Kurumlar Vergisi, tüzel kiflilerin kazançlar›n› vergilenmektedir. Kurumlar vergisinin
konusu, kurum kazançlar›d›r. Kurum kazanc›n›n tespitinde, her türlü kazanç ve irat için
bilânço esas›na göre hesaplama genel kurald›r. Kurumlar vergisinin yükümlüsü olan
kurumlar flunlard›r :
– Sermaye fiirketleri
– Kooperatifler
açık öğretim fakültesi çıkmış sorular,
açık öğretim çıkmış sorular,
türk vergi sistemi sorular,
açık öğretim işletme çıkmış sorular,
açıköğretim türk vergi sistemi,
türk vergi sistemi dersi,
türk vergi sistemi çıkmış sorular,
türk vergi sistemi ders notları,
türk vergi sistemi soruları,
aöf türk vergi sistemi,
eğitim tezleri,
– ‹ktisadi Kamu Kurumlar›
– Dernek
Yanıt yok